Siyonist Smotrich ilk yurtdışı ziyaretini Washington’a yaptı
Smotrich ve Bessent görüşmenin ardından ortak bir açıklama yayınlayarak “ABD-İsrail ekonomik bağlarının daha da güçlendirilmesinde önemli bir adım” atıldığını belirttiler.
Açıklamada, “Ortak ekonomik çıkarları ilerletmek için her iki taraf da ekonomi politikası, teknoloji ve finansal düzenleme dahil olmak üzere kilit alanlarda işbirliğini geliştirmek üzere diyalog mekanizmalarını güçlendirme konusunda mutabık kaldı. Her iki ülke için de yeni bir stratejik ekonomik geleceği şekillendirmek için kritik bir zaman olan bu dönem, Amerika’nın küresel liderliğini ve İsrail’in kilit bir ekonomik ortak olarak rolünü pekiştirmektedir.” denildi.
Smotrich’in Washington’a inmeden önce X’te, “Ayrıca görüşmelerimde İsrail’in terörle mücadeledeki kararlı duruşunu ve savaştaki güvenlik faaliyetlerimizin devamı için Amerika’nın açık desteğine olan ihtiyacı vurgulayacağım” paylaşımını yaptı.
Smotrich ziyaretinin “hızlı” ilerleyeceğini söylese de, İsrail’e ne zaman döneceğini ve Washington’da başka kimlerle görüşebileceğini açıklamadı.
Çarşamba günü öğleden sonra X’te yaptığı bir başka paylaşımda Smotrich, Beyaz Saray’daki bir toplantıdan yeni çıktığını belirtti ancak kiminle görüştüğünü yine açıklamadı.
İsrail’in aşırı sağcı Dini Siyonizm Partisi’nin lideri olan Smotrich, İsrail Savunma Bakanlığı’nda bakan olarak görev yapıyor ve işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’teki İsrail yerleşimlerini denetleyen Sivil İdare ve Topraklardaki Hükümet Faaliyetleri Koordinatörü üzerinde önemli yetkilere sahip.
Maliye Bakanı Gazze’de ateşkese karşı çıkmış ve İsrail’in Gazze Şeridi’ni işgal etmesi çağrısında bulunmuştu. Smotrich, Filistin Yönetimi’ne yaptırım ve ceza uygulanması çağrısında bulundu ve maliye bakanı olarak birçok kez Filistin Yönetimi’nden on milyonlarca dolar kesinti yaptı. Geçtiğimiz ay, İsrail tarafından dondurulan yaklaşık 90 milyon dolarlık Filistin Yönetimi vergi gelirlerine el konulması emrini imzaladı ve iddiaya göre bu paralar Filistinliler tarafından düzenlenen saldırılarda fertleri öldürülen İsrailli ailelere aktarıldı.
Smotrich aynı zamanda İsrail’in Batı Şeria’daki yasadışı yerleşim alanlarının genişletilmesinin en önde gelen savunucusu ve bu sürece yoğun bir şekilde katılıyor. Donald Trump’ın Kasım ayında seçimleri kazanmasından hemen sonra Smotrich, ABD seçim sonuçlarının İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesi için bir fırsat oluşturduğunu ve Savunma Bakanlığı Sivil İdaresi’ne Batı Şeria’da “egemenlik uygulamak için gerekli altyapıyı hazırlamak üzere kapsamlı ve profesyonel bir zemin çalışması başlatma” talimatı verdiğini açıkladı.
BM’nin tahminlerine göre Batı Şeria’da 500,000’den fazla yasadışı İsrailli yerleşimci yaşarken 3 milyondan fazla Filistinli yaşamaktadır. Uluslararası toplum ve hukuk çevreleri İsrail yerleşimlerinin yasadışı olduğunu ve Dördüncü Cenevre Sözleşmesinin 49. Maddesini ve diğer bazı BM kararlarını ihlal ettiğini belirtiyorlar.
Amerika Birleşik Devletleri, Trump’ın ilk döneminde yerleşimlerin uluslararası hukuku ihlal ettiğine dair on yıllardır sürdürdüğü duruşu tersine çevirdiği 2019 yılına kadar aynı pozisyonu korudu.
Biden yönetimi zamanında İsrail’in aşırı sağcı yönetimine karşı mesafeli tutumu devam etti. Mart 2023’te Smotrich, önde gelen Yahudi örgütlerinin liderleriyle bir toplantı için Washington’u ziyaret etti. Tek bir ABD’li yetkili bakanla görüşmedi ve yönetimin Smotrich’e diplomatik vize vermemeyi düşündüğü ancak nihayetinde vize verdiği bildirildi. Trump döneminde ise Smotrich için kapılar ardına kadar açık görünüyor. Trump ilk dönem politikasına sadık kalarak İsrail’in aşırı sağına sahip çıkmaya devam ediyor.
Trump göreve geldiği ilk gün,aşırı sağcı yahudilere jest yaparak, Filistinlilere karşı şiddet uygulamakla suçlanan Batı Şeria işgalcilerine karşı Biden döneminde uygulanan yaptırımları iptal etti. Smotrich, diğer aşırı sağcı İsrailli siyasetçilerle birlikte bu hamleyi övdü.
Trump 5 Şubat’ta düzenlediği basın toplantısında, yönetiminin İsrail’in Batı Şeria’yı ilhakını destekleyip desteklemeyeceği sorulduğunda “henüz bu konuda bir pozisyon almadık” dedi ancak, önümüzdeki dört hafta içinde bu konuda “bir açıklama yapacağını” söyledi.
Kaynak: al-Monitor/Rosaleen Carroll
Çeviri: Haksöz