Yaz aylarında soğuk zincirin kırılması gıda zehirlenmelerini tetikliyor

Yaz mevsiminin yükselen sıcaklıklarıyla birlikte gıda kaynaklı hastalıklar artıyor. Uzmanlar, özellikle et, süt ve pişmiş yemek gibi hassas ürünlerin alışverişten tüketim aşamasına kadar soğuk zincirde korunmasının hayati önem taşıdığını belirtiyor.

MİKROORGANİZMALAR SICAKLARDA DAHA HIZLI ÜRER

İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Doç. Dr. Ertan Ermiş, mikroorganizmaların sıcak ortamlarda çoğalmasının hızlandığını ve 30 derecenin üzerindeki hava koşullarının gıdaların bozulma riskini ciddi şekilde artırdığını söyledi. Ermiş, “Gıdaların sağlıklı kalması için 0-4 derece arasında saklanması gerekir. Bu sıcaklıkta bile ürünler uzun süre bekletilmemeli, en fazla 10-12 gün içinde tüketilmelidir” uyarısında bulundu.

AMBALAJ AÇILDIKTAN SONRA HEMEN BUZDOLABINA

Ermiş, konserve gibi oda sıcaklığında muhafaza edilebilen ürünlerin ambalajları açıldıktan sonra mutlaka buzdolabına konması gerektiğini vurguladı. Ayrıca, buzdolabı sıcaklığının 0-4 derece arasında olduğunun kontrol edilmesi ve dışarı çıkarılan gıdaların tekrar soğuk ortamda muhafaza edilmesi gerektiğini ifade etti.

DONMUŞ GIDALAR, DOĞRU ŞEKİLDE ÇÖZDÜRÜLMELİ

Eksi 18 derecede saklanan donmuş ürünlerin ise mutlaka buzdolabında çözdürülmesi gerektiğini anlatan Ermiş, dışarıda uzun süre bekletilen ürünlerin tekrar dondurulmaması gerektiğini belirtti.

TOPLU ETKİNLİKLERDE GIDA GÜVENLİĞİ ÖNEMLİ

Toplu organizasyonlarda gıdaların uygun sıcaklıkta tutulmaması nedeniyle zehirlenme vakalarının sık görüldüğünü aktaran Ermiş,
“Pişirilen yemeklerin servis sıcaklığı 60 derecenin altına düşmemeli, eğer hemen servis edilmeyecekse hızlıca soğutularak 0-6 derece arasında muhafaza edilmeli.” dedi.

PİKNİKLERDE SOĞUTMA ŞART

Ermiş, özellikle yaz pikniklerinde ev yapımı yiyeceklerin soğutma jeli içeren kaplarda veya yalıtımlı poşetlerde taşınmasının ve serin ortamda tutulmasının gıda zehirlenmelerini önlemede önemli olduğunu söyledi.

MARKET ALIŞVERİŞLERİNDE SOĞUK ZİNCİR KESİLMEMELİ

İstanbul Medipol Üniversitesi Gastronomi Bölümü Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Emine Olum, alışveriş sırasında süt, peynir gibi ürünlerin artı 4 derecede, dondurulmuş gıdaların ise eksi 18 derecede muhafaza edilmesine dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Olum,
“Soğuk zinciri kırılmamış ürünleri tercih etmek, market alışverişini son aşama olarak yapmak ve ürünleri eve taşırken yalıtımlı çanta kullanmak çok önemli.” dedi.

PİŞİRİLEN YEMEKLER 2 SAATTEN FAZLA ODA SICAKLIĞINDA BEKLETİLMEMELİ

Olum, et, tavuk, balık ve yumurta içeren yemeklerin pişirildikten sonra en geç 1 saat içinde buzdolabına kaldırılması gerektiğini söyledi. Ayrıca, yiyeceklerin küçük porsiyonlarda ve hava almayacak şekilde saklanmasının bakteri oluşumunu önlediğini ekledi.

SICAK HAVALARDA AÇIKTA SATILAN GIDALARDA RİSK ARTIYOR

Yıldız Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Başkanı Prof. Dr. Osman Sağdıç, özellikle açıkta satılan döner, kebap, sütlü tatlı ve dondurmanın sıcak yaz günlerinde hızla bozulduğunu ifade etti. Sağdıç,
“Uzun süre dışarda bekleyen dönerlerin iç kısımlarında bakteriler çoğalıyor. Hijyen ve saklama koşullarına dikkat edilmediğinde önemli gıda zehirlenmeleri yaşanabiliyor.” dedi.

BAKTERİLERİN GIDA ZEHİRLENMESİNDEKİ ROLÜ

Prof. Dr. Sağdıç, staphylococcus aureus, salmonella, escherichia coli ve listeria gibi bakterilerin, özellikle et ve tavuk döner gibi ürünlerde yaz aylarında sıkça gıda zehirlenmelerine yol açtığını belirtti. Ayrıca, çiğ ve pişmiş gıdaların buzdolabında ayrı raflarda saklanmasının önemine dikkat çekti.

SICAK YEMEKLER DOĞRUDAN BUZDOLABINA KONMAMALI

Sıcak yemeklerin hemen buzdolabına konmasının iç sıcaklığı artırarak diğer gıdaların bozulmasına yol açtığını ifade eden Sağdıç, yüksek nem nedeniyle açıkta satılan baharat ve kuru gıdaların da risk taşıdığını vurguladı.

KANSEROJEN TOKSİN RİSKİNE DİKKAT

Prof. Dr. Sağdıç, uygun koşullarda saklanmayan gıdalarda kanserojen küf toksinlerinin geliştiğini belirterek, yaz aylarında gıda zehirlenmelerinin üretim koşullarındaki zayıflıklar ve saklama eksikliklerinden kaynaklandığını söyledi.